"Teoria koszyka na zakupy" – mówi wam to coś? To dla niektórych sposób na określenie naszej moralności. Jest od lat przedmiotem eksperymentów myślowych i dyskusji w internecie. Zwolennicy tej teorii sądzą, że nasze zachowanie po zrobieniu zakupów w sklepie wiele mówi o tym, jakimi jesteśmy ludźmi.
Odstawiacie koszyk lub wózek na miejsce czy po wypakowaniu zakupów zostawiacie go samopas gdziekolwiek i wracacie do domu? Wiele osób uważa, że nawet tak prosty i pozornie mało znaczący gest może świadczyć o naszym charakterze.
– Po zakupach mamy możliwość odstawić wózek do wyznaczonego miejsca, albo zostawić go na parkingu. Zwrot wózka na zakupy jest łatwym, ale nieobowiązkowym zadaniem. Nie ma żadnej kary za pozostawienie go na parkingu, ale zwrócenie go na miejsce jest ogólnie akceptowane jako właściwe postępowanie, z którego człowiek nie ma bezpośrednich korzyści. Żadnej nagrody – zaczyna tiktokerka z profilu it_might_work, która nagrała o tym ostatnio filmik.
I wyjaśnia, że "zwolennicy tej teorii twierdzą, że przez to, że zwrot wózka jest na tyle prostym i obiektywnie słusznym zadaniem, z którego bezpośrednio żadnych korzyści, to jest to dobry sposób, by sprawdzić, czy dana osoba zrobi właściwą rzecz, nawet jeśli nie jest to wymagane". – Czy zrobi to co słuszne, gdy nikt na nią nie patrzy? – dodaje.
Tak naprawdę nie jest to teoria naukowa, ale internetowy mem (z tych akurat niegłupich), który sięga 2020 roku i forum 4chan. Wtedy zaczęto dyskutować o tym, że to, co robimy z wózkiem, jest papierkiem lakmusowym naszej moralności.
"Determinuje to, czy dana osoba jest dobrym, czy złym członkiem społeczeństwa" – czytamy. Auto tej teorii uważa, że osoby, które nie odstawiają wózków, są niewiele lepsze od zwierząt, "absolutnych dzikusów", którzy nie zrobią tego, co słuszne, jeśli nie będą do tego zmuszone np. prawem.
Mało tego, już w 2017 roku antropolożka Krystal D'Costa w artykule w "Scientific American" pytała w tytule: "Dlaczego ludzie nie zwracają wózków na zakupy?". Wywnioskowała, że powody mogą być przeróżne i mniej skrajne niż na 4chanie:
Jednak ostatnio znów odżyło to, jak widać, na TikToku. Internauci pod wspomnianym filmikiem na TikToku zauważają, że "ta teoria działa na wózki nie w Polsce czy większości Europy, bo u nas na monety lub żetony" (w Stanach z kolei ponoć nie) i "99 proc. ludzi zwraca wózki, by odzyskać monetę lub żeton". Z drugiej strony ktoś słusznie zauważył, że "to, że wprowadzili monetę, oznacza, że nie działała ta teoria".
Poza tym przecież w praktycznie wszystkich polskich dyskontach znajdziemy też mniejsze, plastikowe koszyki, które już nie są na monety. I w tym przypadku ta teoria również może działać, bo ludzie przecież często je zostawiają, gdzie popadnie, blokując przy tym np. przejścia do kas. Wnioski mogą nasuwać się same.
it_might_work
Zobacz także