Uważajcie, bo ktoś może wami tak manipulować. Gaslighting to samo zło, które prowadzi do obłędu
redakcja Topnewsy
07 grudnia 2023, 13:18·3 minuty czytania
Publikacja artykułu: 07 grudnia 2023, 13:18
Gaslighting to perfidna forma manipulacji, która może doprowadzić drugą osobę do obłędu. Możliwe, że padliście jej ofiarą lub... sami nieświadomie (oby nie celowo) stosowaliście. Na czym polega, jak odkryć, że jesteśmy "gaslightowani" i jak się przed tym chronić?
Reklama.
Reklama.
Gaslighting to forma manipulacji psychicznej, w której osoba (lub grupa osób) celowo wprowadza kogoś w błąd, sprawiając, że zaczyna wątpić we własne zdolności poznawcze, pamięć, czy percepcję rzeczywistości.
Jest to subtelna, ale potężna technika, która może prowadzić do stopniowego osłabiania poczucia pewności siebie i zdolności do rozróżniania prawdy od fałszu. Jej głównym celem jest kontrola nad drugą osobą np. w miejscu pracy, rodzinie lub związku.
Terminu "gaslighting" zaczęto używać po premierze filmu "Gasnący płomień" (org. "Gas Light). Główny bohater chce kontrolować żonę (Oscar dla Ingrid Bergman) poprzez wmawianie jej rzeczy, które nie miały miejsca (np. znikające przedmioty).
Zaciera ślady, poddając pod wątpliwość jej pamięć, percepcję i stan psychiczny, co doprowadza ją na krawędź szaleństwa. Wbrew temu, co można nieraz przeczytać - w filmie nie ma sceny, w której mąż manipuluje światłem (tytułowymi gazowymi lampami) w mieszkaniu, by udowodnić, że z żoną jest coś nie tak.
Na czym polega gaslighting? Manipulatorzy stosują różne techniki
Gaslighting polega na wprowadzaniu ofiary w stan dezorientacji poprzez stosowanie różnych technik manipulacyjnych. Oto niektóre z nich:
Zmienianie faktów: gaslighter fałszuje wydarzenia, zdarzenia lub informacje, aby sprawić, że ofiara zaczyna wątpić w swoją pamięć.
Minimalizowanie i negowanie: gaslighter bagatelizuje uczucia, doświadczenia lub opinie ofiary, negując ich ważność. To może sprawić, że osoba zaczyna zaniedbywać swoje własne potrzeby i oczekiwania.
Tworzenie chaosu: celowe wprowadzanie zamieszania w życie ofiary, tworzenie niejasnych sytuacji czy konfliktów, aby zdezorientować i sprawić, że trudno jest rozróżnić prawdę od fałszu.
Izolacja: faslighter może starannie izolować ofiarę od wsparcia społecznego, co czyni ją bardziej podatną na manipulację.
Gaslighting to przemoc. Jak odkryć, że jesteśmy jej ofiarą?
Gaslighting jest formą przemocy psychicznej, ponieważ atakuje zdrowie psychiczne i emocjonalne ofiary. Choć nie jest to bezpośrednia przemoc fizyczna, ma potencjał prowadzenia do poważnych konsekwencji, takich jak depresja, lęki czy utrata poczucia własnej wartości. Jak wychwycić gaslighting?
Częste wątpliwości: jeśli często zastanawiasz się nad swoją zdolnością do oceny sytuacji czy pamięci, możesz być ofiarą gaslightingu.
Brak pewności siebie: gaslighting prowadzi do stopniowej utraty pewności siebie i przekonania, że nie jest kompetentną osobą.
Izolacja społeczna: Jeśli zauważasz, że zostałeś odseparowany od bliskich relacji, możesz być ofiarą gaslightingu.
Jak bronić przed gaslighterem?
Zaufaj swoim uczuciom: jeśli coś sprawia, że czujesz się źle, nie ignoruj swoich uczuć i przerwij to.
Zbieraj dowody: Dokumentuj sytuacje, w których doświadczasz gaslightingu, co może pomóc w utrzymaniu rzeczywistej perspektywy lub służyć jako dowód.
Poszukaj wsparcia: rozmawiaj z zaufanymi osobami, które mogą dostarczyć obiektywnej perspektywy i wsparcia emocjonalnego.
Gaslighting to groźna technika manipulacyjna, ale świadomość jej istnienia i zdolność do rozpoznawania objawów mogą pomóc w ochronie przed jej szkodliwym wpływem. W sytuacjach, gdzie gaslighting jest stosowany cały czas, wyjściem może być np. skontaktowanie z profesjonalnym terapeutą, który pomoże w zrozumieniu i przeciwdziałaniu temu rodzajowi manipulacji.